ثبت و تنظیم دادخواست در سامانه جامع اداره کار

پیش از پرداختن به ثبت و تنظیم دادخواست در سامانه جامع اداره کار باید گفت در روابط کاری احتمال وقوع اختلاف بین کارگر و کارفرما بسیار بالا است و در صورتی که هر یک از آن‌ها کوتاهی در اجرای وظایف خود داشته باشند، لازم است تا اقدامات قانونی برای طرح دعاوی کار انجام شود.

در رابطه بین کارفرما و کارگر، در اغلب اوقات تخلفات از طرف کارفرما صورت می‌گیرد و در این صورت حق و حقوق کارگر پایمال می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود تا کارگر اقدام به شکایت علیه کارفرما کند.

شکایت از کارفرما به این دلیل انجام می‌شود که کارفرما وظایف خود را در قبال کارگران انجام نمی‌دهد و در مقابل نیز کارگر برای این که بتواند به حق و حقوق خود برسد، ناچار است تا شکایتی را در این زمینه تنظیم کند.

دلایل طرح دعوا علیه کارفرما متعدد است اما می‌توان عمده دلایل شکایت از کارفرما را در ارتباط با موضوعات مالی در نظر گرفت. عدم پرداخت دستمزد کارگر و یا پاداش و سنوات آن‌ها و در مواردی نیز عدم پرداخت حق بیمه جز دلایل اصلی طرح دعوا علیه کارفرما محسوب می‌شود.

گفتنی است که رابطه کارگر و کارفرما که بدون قرارداد باشد، منجر به بروز مشکلاتی در ادامه همکاری بین طرفین شده و در این بین قشر کارگر متحمل ضرر و زیان فراوان می‌شود.

قرارداد کار می‌تواند به صورت کتبی و یا شفاهی باشد که قرارداد شفاهی زمینه سوء استفاده کارفرما را ایجاد می‌کند. به همین منظور از همکاری با کارفرمایانی که تمایل به انعقاد قرارداد کار کتبی ندارند، باید خودداری نمود.

لازمه ثبت شکایت از کارفرما، ارائه دادخواست به اداره کار است. اداره کار نیز مانند دعاوی حقوقی در صورتی به آن‌ها رسیدگی می‌شود که دادخواستی در این زمینه تنظیم گردد. در واقع اداره کار در صورتی رسیدگی به دادخواست دعاوی کار را بررسی می‌کند که شاکی در این زمینه دادخواستی را ارائه کند.

شیوه نگارش دادخواست دعاوی کار شباهت زیادی به دادخواست دعاوی حقوقی دارد. امکان ثبت دادخواست مرتبط با شکایات کارگر و کارفرما در سامانه جامع اداره کار انجام می‌شود.

در صورتی که کارگر هستید و قصد دارید تا به دلایل قانونی و موجه از کارفرمای خود شکایت کنید، ابتدا لازم است تا دادخواستی را به ثبت برسانید و سپس به صورت الکترونیکی دادخواست تنظیم شده را در سامانه جامع اداره کار به ثبت برسانید. تمامی فرآیند ثبت و تنظیم دادخواست در سامانه جامع اداره کار با بهره‌مندی از متخصصین سامانه وکیل کار 24 انجام می‌شود.

درباره سامانه جامع اداره کار

در صورتی که در طی چند سال اخیر اقدام به ثبت شکایت در اداره کار نموده باشید، تا حدودی با سامانه جامع اداره کار آشنا هستید. اما در این بخش قصد داریم تا به بررسی سامانه جامع اداره کار بپردازیم تا آن دسته از افرادی که با سامانه مزبور آشنا نیستند، اطلاعات لازم را کسب کنند.

سامانه جامع اداره کار که متعلق به وزارت کار و رفاه اجتماعی است به منظور ارائه خدمات الکترونیک به عموم مردم طراحی شده است. افرادی که مشمول قانون کار هستند، خواه کارگر و یا کارفرما، این سامانه به دفعات زیاد مورد استفاده آن‌ها قرار می‌گیرد.

در گذشته، سامانه جامع اداره کار، سامانه‌ای مجزا بوده و تحت شرایطی خاص فعالیت می‌نمود اما در حال حاضر این سامانه تحت نظارت وزارت کار انجام می‌شود.

کارگران و کارفرمایان به طور حتم در این سامانه دارای حساب کاربری هستند و اقدامات لازم در مورد روابط کار را در این سامانه انجام می‌دهند. در سال 1395، تغییرات اساسی در ثبت شکایات و موارد مختلفی که در ارتباط با اقدامات قضایی بود، شکل گرفت. در سالیان اخیر، مردم برای ثبت شکایات خود باید حضورا به دادگاه مراجعه می‌کردند که شرایط برای رسیدگی به درخواست‌ها و شکایات دشوار بود.

با توجه به این موضوع، اما بحث نحوه ثبت شکایات مرتبط با دعاوی کار در هاله از ابهام قرار گرفت و ساز و کار دقیق آن‌ها مشخص نشد. علی رغم الکترونیکی شدن ثبت دعاوی حقوقی و کیفری، نحوه به ثبت رسیدن شکایات اداره کار به صورت آنلاین ابهامات فراوانی داشت.

با گذشت زمان و البته افزایش سطح دانش کارگران در مورد این که بتوانند حق و حقوق خود را بگیرند و همچنین مراجعه زیادی که به اداره کار می‌شد، سبب شد تا تصمیم نهایی مبنی بر الکترونیکی شدن رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما انجام شود. از یک طرف نیز اداره کار شاهد روزانه حجم قابل توجهی از مراجعه کنندگان بود و افراد باید برای ثبت شکایات خود مراجعه حضوری به اداره کار داشتند.

در نهایت همه این مسائل دلیلی بر این شد که در سال 98، سامانه جامع اداره کار به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کند. در سامانه جامع اداره کار، خدمات مختلفی ارائه می‌شود و یکی از آن‌ها در ارتباط با ثبت شکایات در سامانه جامع اداره کار است.

بیمه بیکاری نیز از دیگر خدمات این سامانه است که در هر صورت می‌توان گفت که جدای از قشر کارگر و کارفرما، اقشار دیگر جامعه نیز در سامانه کار فعالیت دارند.

خدمات اصلی سامانه جامع اداره کار

در بخش قبل، با سامانه جامع اداره کار آشنا شدیم و عنوان شد که این سامانه، ارائه دهنده خدمات مختلفی در رابطه با اداره کار است. این سامانه در ابتدا راه اندازی آن چندان خدمات متنوعی نداشت اما امروزه به دلیل گسترده شدن نیازهای عموم مردم در حوزه کار، خدمات سامانه گسترش پبدا کرده است.

در هر صورت می‌توان خدمات اصلی سامانه جامع اداره کار را در موارد زیر خلاصه نمود:

• ثبت دادخواست مرتبط با دعاوی کارگر و کارفرما
• ثبت الکترونیکی انواع قرارداد کار
• ارائه درخواست بیمه بیکاری
• ارسال الکترونیکی اخطاریه، ابلاغیه، احظاریه و صدور رای مراجع اداره کار
• تایید صلاحیت قانونی انواع شرکت‌های خدماتی
• به ثبت رسیدن تقاضاهای مرتبط با مشاغل سخت و زیان آور

موارد مزبور به عنوان بخشی از خدمات سامانه جامع اداره کار است که در اختیار عموم مردم قرار می‌گیرد. از بین خدمات ذکر شده، ثبت شکایات و دادخواست مرتبط با دعاوی کار بسیار در تسهیل روند رسیدگی در مراجع هیات تشخیص و حل اختلاف تاثیر داشته است.

با توجه به این که کارگر و یا کارفرما به منظور ثبت دادخواست بایستی به اداره کار به صورت حضوری مراجعه می‌کردند اما امروزه ثبت دادخواست دعاوی کار در سامانه مزبور به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. ثبت درخواست الکترونیکی بیمه بیکاری نیز از دیگر خدمات ارزنده سامانه جامع اداره کار محسوب می‌شود.

بنابراین می‌توان گفت که راه اندازی سامانه جامع اداره کار، تحول گسترده و عظیمی در خدمات مرتبط با روابط کار ایجاد کرده است و در مقابل نیز شرایط را برای ارائه خدمات به قشر کارگر و همچنین کارفرما راحت‌تر کرده است.

البته ناگفته نماند که تعداد زیادی از خدمات سامانه جامع اداره کار هنوز اجرایی نشده است که اجرایی شدن آن‌ها تا حد زیادی از مراجعه به اداره کار می‌کاهد.

ثبت دادخواست دعاوی کار به صورت الکترونیکی امکان پذیر است؟

در بخش به بررسی خدمات سامانه جامع اداره کار پرداختیم و بیان شد که یکی از خدمات اصلی این سامانه، ثبت و تنظیم دادخواست‌ در سامانه جامع اداره کار است.

بنابراین در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود آیا امکان ثبت دادخواست دعاوی کار به شکل الکترونیکی وجود دارد یا خیر، باید گفت که با مراجعه به این سامانه می‌توان به صورت اینترنتی اقدام به ثبت دادخواست نمود.

در واقع با راه انداری سامانه جامع کار، دیگر نیازی به مراجعه فیزیکی به اداره کار جهت ثبت شکایات نیست و تنها با مراجعه به سامانه و ایجاد حساب کاربری می‌توانید تمامی اقدامات ثبت دادخواست را به شیوه الکترونیک انجام دهید. کارفرمایان و کارگران برای ایجاد حساب در سامانه جامع اداره کار می‌توانند با در اختیار داشتن مدارک مورد نیاز به دفاتر پیشخوان مراجعه کنند.

با ارائه مدارک مورد نیاز مانند شناسنامه و کارت ملی و همچنین برای کارفرمایان مدارکی چون پروانه کسب و کار و هرگونه مجوز صنفی دیگر در نهایت احراز هویت کارفرما و کارگر انجام شده و می‌توانید از خدمات سامانه به صورت اینترنتی استفاده کنید.

البته برای کارفرمایان حقوقی نیز جهت استفاده از خدمات سامانه جامع اداره کار ارائه مدارک مربوط به روزنامه رسمی که مشتمل بر مشخصات مدیر عامل باشد، الزامی است.

در صورتی که قصد شکایت از کارفرما خود را دارید، لازم است تا دادخواستی را در این زمینه تنظیم کنید و سپس با تنظیم دادخواست می‌توانید آن را در سامانه جامع اداره کار به ثبت برسانید. الکترونیکی شدن ثبت دادخواست دعاوی کار، رسیدگی به شکایات کارگر و کارفرما را تسهیل نموده است.

دلایل شکایت کارگر از کارفرما

دلایلی که منجر به طرح دعوا از کارفرما و به تبع آن نگارش و ثبت دادخواست در سامانه جامع اداره کار می‌شود، متعدد است. کارفرمایی که به تعهدات خود و وظایفی که در قانون عنوان شده است، عمل نمی‌کند، پر واضح است که کارگر برای رسیدن به حق و حقوق قانونی خود از کارفرما شکایت کند.

از موارد زیر می‌توان به عنوان اصلی‌ترین دلایل شکایت از کارفرما نام برد:

• عدم پرداخت دستمزد در موعد توافق شده
• پرداخت دستمزد کارگر با تاخیر
• پرداخت حقوق ماهانه کارگر کمتر از میزان مصوب وزارت کار
• عدم بیمه کردن کارگران
• عدم پرداخت حق سنوات و پاداش پایان کار
• سوء استفاده کارفرما از چک و سفته کارگر
• اخراج کارگر در محل کار بدون داشتن دلایل قانونی

این موارد، شایع‌ترین دلایلی هستند که منجر به طرح دعوا علیه کارفرما می‌گردد. در تعریف بیان شده در قانون کار برای کارفرما، در واقع کارفرما شخصی است که وظیفه اصلی آن پرداخت دستمزد و حقوق کارگران است.

کارگرانی که برای کارفرما کار می‌کنند، ضروری است که کارفرما بر اساس مقررات قانونی تمامی حقوق آن‌ها را به موقع پرداخت کند.

تاخیر در پرداخت دستمزد و پرداخت حقوق کارفرما کمتر از حداقل مصوب قانونی از جمله دلایل اصلی شکایت از کارفرما به شمار می‌رود. از بین دلایل شکایت از کارفرما می‌توان به این موضوع پی برد که مسال مالی و حق و حقوقی که ارتباط به کارگر دارد، در صورت عدم توجه کارفرما به آن موجبات شکایت علیه کارفرما را به وجود می‌آورد.

با این اوصاف، کارگر برای طرح شکایت علیه کارفرما بایستی دلایل موجه و قانونی داشته باشد. دلایل موجه و قانونی عنوان شده از طرف کارگر بایستی در متن دادخواست به صورت کامل نوشته شود و به مدارکی که ارائه می‌شود، به اثبات برسد. کارگری که نتواند تخلف کارفرما و یا ادعای خود را ثابت کند، طبیعی است که مراجع اداره کار به چنین پرونده‌هایی رسیدگی نکنند.

نحوه تنظیم دادخواست شکایت از کارفرما

در صورتی که کارفرما حقوق کارگران را پایمل کند، در مقابل نیز کارگران حق دارند برای رسیدن به حق و حقوق قانونی خود اقدامات لازم را انجام دهند. یکی از این اقدامات این است که کارگر شکایتی را تنظیم نموده و آن را برای رسیدگی به اداره کار بدهد.

شیوه تنظیم دادخواست شکایت از کارفرما با نگارش دادخواست دعاوی حقوقی تا حد زیادی شباهت دارد. در هر صورت مواردی که کارگر بایستی در متن دادخواست به آن توجه کند، عبارتند از:

1. نام و نام خانوادگی، نام پدر، سال تولد، اقامتگاه ، نوع شغل و میزان سابقه کار خواهان در کارگاه
2. نام و نام خانوادگی و اقامتگاه خوانده
3. موضوع شکایت و شرح خواسته به تفکیک مورد
4. امضاء یا اثر انگشت خواهان

در دادخواستی که کارگر علیه کارفرما تنظیم نموده است، این موارد در متن دادخواست وجود دارد که شیوه نگارش آن نیازمند داشتن تخصصی کافی در حوزه دادخولست نویسی است.

به همین منظور برای نگارش دادخواست مرتبط با شکایت از کارفرما حتما با مشاور حقوقی و یا وکیل متخصص در این زمینه ارتباط بگیرید تا نحوه تنظیم آن برای شما بیان شود و یا این که وکیل اداره کار اقدام به تنظیم دادخواست نماید.

لازم به ذکر است که همانند رسیدگی به دادخواست در دادگاه‌های حقوقی که اگر دادخواست ثبت شده دارای نواقصی باشد، دادگاه اقدام به رد آن می‌کند، حال اگر دادخواست ثبت شده در سامانه جامع اداره کار بدون در نظر گرفتن نکات قانونی به ثبت برسد، امکان رسیدگی به آن در اداره کار وجود ندارد.

دادخواست‌هایی که در دادگاه‌های حقوقی نگارش می‌شوند، دارای بخش‌های ببشتری مانند تعیین بهای خواسته است که در صورت کلیات تنظیم دادخواست حقوقی که نکات آن در قانون آیین دادرسی مدنی عنوان شده است، در دادخواست دعاوی کار نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

با توجه به اهمیت دادخواست دعاوی کار از این حیث که نگارش تمامی بخش‌های دادخواست، نیازمند مهارت تخصصی و کافی است،  در ادامه هریک از بخش‌های دادخواست دعاوی کار را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

نگارش ستون خواهان در دادخواست شکایت از کارفرما

قدم اول در تنظیم دادخواست شکایت از کارفرما، تکمیل ستون مربوط به خواهان است. در دعوایی که کارگر علیه کارفرما اقامه نموده است، خواهان کارگر بوده که دادخواستی را در این زمینه در سامانه جامع اداره کار به ثبت می‌رساند. تمامی مشخصات کارگر باید در ستون خواهان نوشته شود.

علاوه بر مشخصات هویتی کارگر بایستی نوع شغل کارگر و میزان سابقه کاری او نیز در این بخش از متن دادخواست، نگارش شود. از آن جهت که دادخواست توسط خواهان ارائه می‌شود، طبیعی است که نباید نواقصی در اطلاعات ستون خواهان وجود داشته باشد.

نگارش ستون خوانده

در دعوایی که از طرف کارگر اقامه شده است، کارفرما به عنوان خوانده دعوا شناخته می‌شود. ستون خوانده نیز در ارتباط با مشخصات کارفرما بوده که تمامی اطلاعات هویتی او در این بخش عنوان می‌گردد. کارگر در صورت اطلاع از هرگونه مشخصات کارفرما، بایستی این اطلاعات را در ستون خوانده عنوان کند.

حال اگر کارگر بخشی از مشخصات کارفرما مانند محل افامت او را نمی‌داند، عدم درج این موترد مانعی برای رسیدگی به دادخواست در اداره کار نیست. اما در هر صورت کارگرانی که به مدت طولانی با کارفرما در ارتباط هستند و رابطه کاری با آن‌ها دارند، به احتمال زیاد از مشخصات فردی آن‌ها اطلاعات کاملی دارند.

البه درج نام و نام خانوادگی و در صورت امکان محل اقامت کارفرما در بخش ستون خوانده نیز کافی است و نیازی به درج سایر مشخصات کارفرما در این ستون از دادخواست نیست.

لازم به ذکر است که اگر دادخواست توسط نماینده خواهان (اعم از وکیل دادگستری یا اشخاص حقیقی دیگر) تسلیم شود، باید مشخصات کامل و نشانی نماینده در دادخواست قید شود و به دادخواست پیوست گردد. همچنین دادخواست و پیوست‌های آن باید به تعداد خوانده دعوی با یک نسخه اضافه باشد.

نگارش موضوع شکایت

ستون دیگر دادخواست دعاوی کار در رابطه با موضوع و عنوان شکایت است. موضوعی که کارگر بابت آن اقدام به شکایت از کارفرما نموده است، باید در این بخش از دادخواست به صورت دقیق نوشته شود. موضوع شکایت از کارفرما بایستی در ارتباط با مسائل کار باشد.

اگر کارگر اختلافی با کارفرما داشته باشد که ارتباطی به روابط کار ندارد، در این صورت رسیدگی به این دعاوی در صلاحیت اداره کار نیست و باید پیگیری این اختلافات در مراجع قضایی انجام شود. موضوع شکایت دادخواست عمدتا در ارتباط با حقوق و مزایایی که طبق قانون به کارگر تعلق دارد اما کارفرما از پرداخت آن خودداری نموده است.

ترتیب رسیدگی به دادخواست دعاوی کار

بعد از آن کارگر و یا وکیل او اقدام به تنظیم دادخواست و ثبت آن در سامانه جامع اداره کار انجام شد، پرونده برای رسیدگی به مراجع واجد صلاحیت اداره کار ارجاع داده می‌شود. حال این که چه مراجعی صلاحیت رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما را دارند، در ماده 157 قانون کار به آن اشاره شده است.

طبق ماده مزبور، هرگونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کاراموزی، موافقت نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کارآموز یا نمایندگان آن‌ها در شورای اسلامی کار صورت می‌گیرد.

در صورتی که شورای اسلامی کار در کارگاهی نباشد، از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش از طریق هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد.

بر طبق ماده فوق می‌توان گفت که ترتیب رسیدگی به دادخواست دعاوی کار ابتدا در هیات تشخیص و سپس هیات حل اختلاف کارگر و کارفرما صورت می‌گیرد. بنابراین دادخواستی که توسط کارگر در سامانه جامع اداره کار به ثبت می‌رسد، جهت رسیدگی به هیات تشخیص اداره کار ارسال می‌گردد.

رسیدگی در هیات تشخیص با دعوت از طرفین دعوا که کاگر و کارفرما به همراه وکلا و نمایندگان قانونی انجام می‌شود که طبق ابلاغیه حضور در هیات تشخیص تنها در یک نوبت انجام می‌شود. در صورتی که در جلسه اول هیات تشخیص همه اعضاء حضور نیابند، جلسه بعدی با حضور ۲ نفر از اعضاء که الزاما یکی از آن‌ها نماینده واحد کار و امور اجتماعی است رسمیت می‌یابد.

با اتمام جلسات رسیدگی، هیات تشخیص ختم جلسه را اعلام می‌نماید و در نهایت رای مقتضی در این زمینه صادر می‌شود.

در رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما مانند دعاوی قضایی، امکان تجدید نظر خواهی و رسیدگی مجدد در پرونده وجود دارد. به همین منظور اعتراض به حکم هیات تشخیص اداره کار در هیات حل اختلاف مجددا بررسی می‌شود. بنابراین لازم است تا دادخواستی برای رسیدگی در هیات حل اختلاف مجددا تنظیم گردد.

طبق آنچه که در ماده 159 قانون کار عنوان شده است، رای هیات تشخیص پس از 15 روز از تاریخ ابلاغ آن لازم ‌الاجرا می‌گردد و در صورتی که ظرف مدت مذکور یکی از طرفین نسبت به‌رای مزبور اعتراض داشته باشد، اعتراض خود را کتبا به هیات حل اختلاف تقدیم می‌‌نماید و رای هیات حل اختلاف پس از صدور قطعی و لازم ‌الاجرا‌ خواهد بود.

انواع دادخواست دعاوی کار

انواع دادخواست دعاوی کار در ارتباط با نحوه و شرایط رسیدگی در اداره کار شامل دادخواست بدوی و دادخواست تجدید نظر است. ثبت و بررسی دادخواست بدوی شکایت از کارفرما در هیات تشخیص صورت می‌گیرد. با حکم صادره از این مرجع، در صورت اعتراض طرفین دعوی، مجدد پرونده در هیات حل اختلاف با تقدیم دادخواست تجدید نظر صورت می‌گیرد.

گفتنی است که رسیدگی به دعاوی بین کارگر و کارفرما در هیات حل اختلاف اداره کار، مستلزم آن است که کارگر دادخواستی را مجزا دادخواست بدوی نگارش کند. مشخصات دادخواست تجدید نظر تقریبا با دادخواست بدوی یکسان است اما شرح خواسته این دو دادخواست کاملا با یکدیگر متفاوت است.

گفتنی است که رای هیات حل اختلاف قابل رسیدگی مجدد در دیوان عدالت اداری است و طرفین دعوا می‌توانند در این زمینه درخواست فرجام خواهی بدهند.

بعد از قطعیت یافتن رای هیات تشخیص، طرفین به رای صادره اعتراض داشته باشند، برای افراد مقیم داخل کشور حداکثر مدت 3 ماه و افراد مقیم خارج از کشور حداکثر 6 ماه مهلت اعتراض در نظر گرفته شده است.

هر دو طرف می‌بایست در مهلت‌های مذکور در دیوان عدالت اداری فرجام خواهی کنند. درخواست فرجام خواهی طرفین در دیوان عدالت اداری رسیدگی شده و نظر نهایی به آن‌ها ابلاغ می‌شود.

چگونه دادخواست شکایت از کارفرما را در سامانه جامع اداره کار ثبت کنیم؟

همانطور که گفته شد، ثبت دادخواست ناشی از اختلافات کارگر و کارفرما به صورت الکترونیکی در سامانه جامع اداره کار انجام می‌شود. اگر با نحوه ثبت دادخواست در سامانه جامع اداره کار آشنا نیستید، می‌توانید با وکلا و کارشناسان حقوقی وکیل کار 24 در ارتباط باشید.

در وکیل کار 24، وکلا مجرب در حوزه اداره کار وجود دارند که می‌توانند تمامی فرآیند ثبت دادخواست در سامانه جامع اداره کار را انجام دهند. تیم تخصصی حقوقی ما آماده ارائه خدمات متنوع در مورد تنظیم دادخواست دعاوی کار و ثبت آن است.

نگارش دادخواست برای کارگر و یا کارمند و ثبت آن در سامانه جامع اداره کار توسط وکلا و کاشناسان ما به صورت تخصصی انجام می‌شود.