عدم انعقاد قرارداد کتبی چه ضمانت اجرایی دارد؟
راهنمای مقاله
در موقعیتهای کنونی، به علت سیل عظیم و بیشمار جمعیت فارغ التحصیلان ضمن رشتههای گوناگون و چهارچوبی که درون بازار کسب و کار و فرصتهای مربوط به شغل به چشم میخورد، گروه بسیاری از جویندگان کار چنین ترجیح میدهند، تنها شغلی داشته باشند. حتی چنانچه معاهدهای کتبی میان آنها و کارفرما وجود نداشته باشد.
از سویی بعضی از کارفرمایان این موقعیت یعنی آن که عدم انعقاد قرارداد کتبی را به نفع خویش تلقی مینمایند و چنین تصور میکنند دوری از عقد معاهده با پرسنل خویش برای آنها این فرصت را مهیا میسازد که طی هر زمانی و ضمن هر موقعیتی که مایل بودند قطع همکاری کنند بدون آن که از منظر قانونی هیچگونه مسئولیتی دامنگیر آنها گردد.
بهتر است این گونه بیان نماییم که اثبات رابطه همکاری میان کارگر و کارفرما تنها وابسته به معاهده نبوده و ادعای کارگر و حضور شاهد و حتی داشتن فیشهای حقوقی میتواند این ادعا را به مرحله اثبات رساند.
از سویی دیگر به علت عدم عقد معاهده اضرار مالی بیشماری برای کارفرما رقم خواهد خورد. بهتر است این گونه بیان نماییم که معاهده همکاری میان کارگر و کارفرما بیش از آن که مزیتی برای کارگر باشد، یک اهرم پشتیبانی از کارفرما تلقی خواهد گشت.
این گونه خواهد بود که او میتواند طی شرایطهای گوناگون از حقوق خویش دفاع نماید.
عواقب جبران ناپذیر ناشی از عدم انعقاد قرارداد کتبی
عدم انعقاد معاهده میان کارگر و کارفرما خواهد توانست عقوبت جبران ناپذیر مالی و حقوقی را برای کارفرما به همراه آورد.
ابتداییترین مشکل قانونی که به علت عدم انعقاد قرارداد میان کارگر و کارفرما به وجود خواهد آمد، این است که عدم وجود معاهده مشخص که دارای تاریخ شروع و پایان همکاری را به گونهای دقیق معین نماید از منظر قانونی به معنای همکاری دائم تلقی خواهد شد و بدین هنگام کارفرما به هیچ عنوان نخواهد توانست کارگر خود را اخراج نماید.
ضمن آن که هنگامی معاهده معینی میان دو طرف وجود نداشته باشد که جزئیات مربوط به تأدیهها را مشخص نماید، کارگر خواهد توانست پس از قطع نمودن همکاری خود با کارفرما هر نوع ادعایی را در ارتباط با مقدار پرداختیها مطرح نماید و بنا بر آن طرح شکایت کند.
از خصوصیات متن معاهدات کاری قید نمودن تمامی جزئیات پرداختیها از جمله: حقوق پایه، نرخ مربوط به اضافه کاری، مزیتهای قانونی چون حق مسکن، حق اولاد و غیره است؛ که البته با اکتفا به تمامی موارد یاد شده، رسید حقوقی تنظیم پرداختی ها به کارگر صورت میپذیرد.
با این وجود، زمانی که کلیه جزییات تعیین شود و پرداختیها تماما بر اساس آن باشد، احتمال ادعاهای مالی به واسطه کارگر پس از یا در حین کار به مقدار قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
عدم انعقاد قرارداد کار کتبی میان کارگر و کارفرما
انعقاد ننمودن معاهده احتمال باخت ضمن دعواها اعم از مالی و حقوقی میان کارگر و کارفرما را برای کارفرما با افزایش روبهرو خواهد ساخت!
ضمن آن که واقع شدن در فرآیندی که کارفرما اسناد و مدارک اندکی به جهت اثبات حقانیت خود در پیش رو دارد، هزینههای بسیاری در این جهت برای او در راستای داشتن وکیل و غیره رقم خواهد زد.
مسئله دیگر که در این رابطه مطرح میشود، موضع قرار گیری قضات ضمن دعواهای حقوقی میان آن کارگر و کارفرما میباشد. قضات محترم اغلب به سوی کارگران متمایل میباشند و به علت آنکه آنها قشر ضعیف جامعه محسوب میگردند.
ضمن اتخاذ تصمیم چنانچه که کارفرما دارای اسناد و مدارک لازمه نباشد، به نفع کارگر رای از سوی قاضی صادر خواهد گشت.
با توضیحات بیان شده در قسمت فوقانی متن، کارفرمایان عزیز بهتر است به جهت محفوظ داشتن حق و حقوق خویش و کارگران خود، به منظور عقد قرارداد کتبی گام گذارند. اینگونه خواهد بود که میتوانند از بروز بسیاری از مشکلات در آتی خودداری کنند.
حال بهتر است چنین بیان داریم عدم انعقاد قرارداد کتبی میتواند ضمانت اجراهای قانونی و حقوقی بسیاری در بطن خود جای دهد. البته که بهتر است در روند این مطلب از خود در وکیل کار ۲۴ شما را با این ضمانت اجراها آشنا سازیم.
فرآیند انجام شکایت چگونه است؟
روشن است که شکایت از کارفرمای خود تابع تخلف و زیرپا گذاشتن ضوابط و مقررات آمره قانون و مقررات کار خواهد بود، به بیانی صریح و شفافتر، شکایت از سوی کارگر متضمن به اثبات رساندن نقض هر یک از حق و حقوق یا مزایایی از سوی کارفرما میباشد که به واسطه قانونگذار به رسمیت شناخته خواهد شد.
هرچند که کتبی بودن معاهده از شرایط الزام آور صحت و سقم معاهده کار نخواهد بود، حال آن که حساسیت رابطه کارگر و کارفرما یا ورود صدمه بر حقوق او را در این ارتباط نمیتوان نادیده انگاشت.
در همین مسیر بنابر اصلاحیهای که با اکتفا به ماده ۴۱ قانون کار رفع موانع تولید رقابت پذیر نیز از سویی ارتقاء نظام مالی کشور ضمن سال ۱۳۹۴ به قانون کار جاری پیوند خورده است، از سویی تبصرهای به ماده هفت قانون کار کنونی اضافه گشته که چنین بیان میدارد:
قراردادهای مربوط به قانون کار در صورت کتبی بودن باید در فرم مخصوصی باشد که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چهارچوب قوانین و مقررات تهیه میشود و در اختیار طرفین قرار میگیرد.
تأکید قانونی فوق البته که به صورت ضمنی، مستند سازی معاهدات کار را ولو با مدت زمانهای بسیار کوتاه، لازم تلقی نموده است. نیز از سویی، چنانچه که قرارداد به گونه کتبی انعقاد یابد، بنا بر الزام قانون، میبایست در چهار جلد تهیه گردد:
- یک جلد در اختیار کارفرما باشد.
- یک جلد در اختیار کارگر قرار گیرد.
- یک جلد به نهاد کار محل ارسال گردد.
- یک جلد در اختیار شورای اسلامی کار قرار بگیرد.
حال آن که اگر معاهدهای میان کارگر و کارفرما به مرحله انعقاد نرسیده باشد، ضوابط و مقررات قانون کار و تأمین اجتماعی بدان حاکم خواهد بود.
با رجوع کارگر به نهاد کار، فرمهایی رو به روی او قرار خواهد گرفت. ضمن ستونهای فرم، کلیه تکالیف مربوط به کارفرما نسبت به کارگر قید گردیده است.
متنهای بیان شده بدون اطاله مسئله و به گونهای خلاصه حق کارگر را بیان خواهند نمود. از این جهت کارگر میتواند با مطالعه نمودن هر ستون، شرایط شکایت از کارفرمای خود را وارسی نموده و به منظور دستیابی به حق و حقوق خود شکایت نماید.
کارگر خواهد توانست با ایجاد یک علامت در ستون مربوطه فرم شکایت را کامل کند.
بعد از کامل شدن فرم شکایت، آن نیز در ابتدا (مقصود شکایت است) به هیات تشخیص بدوی ارجاع داده میشود. هیات تشخیص با اکتفا به کلیه اسناد و مدارک موجود، یا اعزام داشتن بازرس به مکان مورد نظر، صحت و درستی ادعای صورت گرفته کارگر را وارسی خواهد کرد و بعد از آن رأی صادر میکند.
حال آن که در صورتی که کارگر حاوی بیمه باشد، توصیه میکنیم در ابتدای امر به طریق شعبه بیمهگذار تامین اجتماعی خویش، شعبه مربوط به نهاد کار و امور اجتماعی را جویا شود.
سپس از واحد مربوط به ارجاع آن شعبه از اداره کار، نامهای برای شعبه بیمهگذار خود اخذ نماید. ضمن این مرحله به کارگزاری بیمه تامین اجتماعی که ثبت نام بیمه از آن محل صورت گرفته است برود و پیشینه منوط بر بیمه خود را دریافت نماید و پس از آن پیشینه بیمه خود را با خویش به اداره کار ببرد.
شکایت کارگران از کارفرمایان به منظور دریافت حقوق خود، نیز همچنین بیمه، مشمول مرور زمان نخواهد شد.
به همین دلیل است که هیچگونه چهارچوب زمانی در این حیطه وجود نخواهد داشت. از این جهت طی هر مدت زمانی خود کارگر یا پس از فوت او، وراث وی قادر خواهند بود، علیه کارفرما شکایت لازم را به عمل آورند.
به هنگام اعتراض در راستای رأی تشخیص کارگر و کارفرما، پرونده آن دو به مرحله تجدیدنظر یعنی آنکه هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما ارجاع داده خواهد گردید.
به هنگامی که حکم قطعی صادره به نفع شما بوده است و یا آن که در این زمینه شکایتی انجام نشود و نیز کارفرما از به اجرا رساندن حکم خودداری به عمل آورد، شما میتوانید از واحد اجرای نهاد کار صدور اجرائیه تقاضا کنید.
حال آن که بدین هنگام واحد اجرا موضوع را به منظور اجرا به یکی از دادگاهها در حیطه قضایی صلاحیت دار ارجاع میدهد.
مدارک لازم جهت انجام شکایت چیست؟
شما میتوانید در راستای شکایت از کارفرمای خود به اسناد و مدارک بیان شده در قسمت ذیل اکتفا کنید:
- حکم منوط بر استخدام، ارتقاء در حیطه شغلی، تغییر سِمت ضمن دوره مورد ادعا.
- فهرستهای حقوق کارگر منضم به اظهارنامههای مالیاتی که به تأیید از سوی اداره دارایی مربوطه نائل آمده است.
- دفتر قانونی کارگاه مورد نظر و نیز اسناد و مدارک هزینه منوط بدان.
- فهرستهای حقوق کارگاه.
- گواهی بانک ذیربط بنا بر واریز حقوق ماهیانه ادعا کننده. (براساس لیستهای حقوقی ارسال شده به بانک مدنظر)
- رسید یا فیش حقوق یا چکهای بانکی.
- کارتهای مربوط به حضور و غیاب، ورود یا خروج او از کارگاه، یا دفاتر منوط بر حضور و غیاب کارکنان در کارگاه.
- کارت بهداشتی که از سوی نهاد بهداشت محیط کار صادر گردیده است.
- معاینههای پزشکی پیش از استخدام که صورت گرفته است.
- ارائه داشتن آرا صادره از جانب هیأتهای تشخیص و حل اختلاف.
- درخواست بازرسی و تحقیقات از محل خویش در راستای به اثبات رساندن پیشینهکاری.
- دریافت استشهادیه که به امضا از سوی همکاران سابق ضمن کارگاه، واحدهای تجاری کناری، دیگر اشخاص مرتبط بدان رسیده است.
- برگه مربوط به مرخصی شخص و یا مأموریت او که از جانب شرکت به تأیید رسیده است.
- گزارش ارائه شده از جانب بازرسان تأمین اجتماعی به هنگامی که انجام بازرسی از کارگاه صورت گرفته است.
- و نیز دیگر اسنادی که شما میدانید در صورت عدم وجود قرارداد کتبی میتوانید بدان تکیه نموده و ارتباط خود را با کارفرما به مرحله اثبات رسانید.
هزینه تمام شده تنظیم شکایت چقدر است؟
امکان دارد این موضوع، به ویژه زمانی که شکایت قرار است از جانب کارگر مطرح شود، ذهن او را به خود مغشوش سازد.
بهتر است شما نیز در این راستا نگران نباشید و ما اینگونه بیان مینماییم که شما تنها لازم است هزینه ناچیزی را به جهت اخذ فرم دادخواست پرداخت کنید.
حال آن که از سویی میتوانید جهت دریافت پاسخ دیگر سؤالات خود در این زمینه با مشاوران ما در مجموعه وکیل کار بیست و چهار ارتباط برقرار نمایید چرا که شما قطعا اینگونه میتوانید به پاسخ بسیاری از سؤالات خود دست پیدا کنید.
آیا برای این شکایت نیاز به وکیل است؟
بهتر است این گونه بیان داریم که در زمینه این قبیل از دادخواستهای شکایت ضمن اداره کار، بهرهگیری از وکیل پایه یک دادگستری ضمن دعاوی میان کارگران و کارفرمایان میتواند به جهت دفاع از حقوق کارگر مفید واقع شود.
بدین هنگام خواهد بود که چنانچه کارگر اطلاعات مورد نیاز را از قوانین و ضوابط شکایت از کارفرما خود نداشته باشد، یا آن که به درستی از حق و حقوق خود مطلع نباشد، حضور وکیل میتواند نتیجه خوبی به همراه خود داشته باشد.
نیز از سویی در روند پیشبرد مراحل قانونی و نیز اداری، بهرهگیری از وکیل خواهد توانست منجر به صرفهجویی در زمان خود و همچنین پیشرفت سریع در کارها گردد.
نحوه پشتیبانی و شکایت تنظیم شده چگونه است؟
ممکن است، یکی از سؤالات بسیار مهمی که ذهن شما را به خود درگیر نماید، همین باشد. به جد که، نحوه پشتیبانی و شکایت تنظیم شده چگونه است؟
بهتر است اینگونه بگوییم، چنانچه که شما خود در این مسیر پر فراز و نشیب گام گذارده باشید، میبایست به اداره کار مراجعه کنید تا به یک نتیجه مطلوب دست پیدا کنید.
حال در صورتی که این شکایت از سوی وکیل پایه یک دادگستری تنظیم شده باشد، او نیز خود با مراجعههای مکرر به اداره کار حق شما را خواهد گرفت.
آن چه که در این متن مورد بررسی قرار گرفت عدم انعقاد قرارداد کتبی و ضمانت اجرای (شکایتهای مطروحه) از آن بود.
حال آن که میتوان چنین بیان نمود در صورت عدم وجود معاهده کتبی شما میتوانید جهت دستیابی به حق و حقوق خود از کارفرما شکایت به عمل آورید. بهتر است اینگونه بگوییم ما همواره در وکیل کار 24 همراه شما هستیم تا به جایگاه خود برسید.