راهنمای مقاله
قرارداد حسابداری یکی از انواع قراردادهای کار است که میان کارفرما و حسابدار منعقد می‌شود.
قرارداد حسابداری ممکن است دائم باشد یا موقت و بستگی به توافق طرفین در این مورد دارد. به عبارت دیگر اولین نکته‌ای که در تنظیم قرارداد کار باید در نظر گرفت و با توافق آن را تعیین کرد مدت زمان قرارداد است.
کسی که مدیر یه شرکت است یکی از دغدغه‌هایش رسیدگی به حساب‌ها و سازماندهی آن است. زیرا یک حساب منظم و سازماندهی شده در موفقیت مجموعه تاثیر زیادی دارد.
بنابراین بسیار مهم است که در هر مجموعه یک حسابدار مشغول به کار باشد و به حساب‌های آن مجموعه رسیدگی کند. تنظیم یک قرارداد حسابداری باعث می‌شود:
- کارفرما اطمینان خاطر داشته باشد
- کارمند راحتی خاطر داشته باشد
- هر دو طرف وظایف و تعهدات خود را بشناسند
- هر دو طرف قابلیت استناد به قرارداد را دارند.
بنابراین وجود یک قرارداد حسابداری مزیت‌های زیادی دارد. با ما در ادامه این مطلب همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره حسابدار، نحوه تنظیم قرارداد حسابداری و اهمیت استخدام حسابدار در اختیار شما قرار دهیم.
حسابدار کیست و حسابداری چیست؟
هر شرکت و به طور کلی هر کسب و کاری یکسری فرایندهای مالی دارد که یک نفر باید به آن‌ها نظم بخشیده و رسیدگی کند.
حسابداری به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها همچون جمع‌آوری اطلاعات مالی، طبقه‌بندی آن‌ها، ساماندهی حساب‌ها و ثبت و تهیه گزارش لازم گفته می‌شود.
حال به کسی که این فعالیت‌ها را بر اساس رشته و تخصصش انجام می‌دهد حسابدار گفته می‌شود. حسابدار باید به نرم‌افزارهایی که در این رشته وجود دارد تسلط کافی داشته باشد و بتواند توسط آن‌ها، فعالیت‌های مذکور را انجام دهد.
مانند هر شغل دیگری، در حسابداری نیز شخص حسابدار باید مهارت‌هایی داشته باشد که در زمان استخدام مورد توجه کارفرما قرار بگیرد. بیشتر مدیران و کارفرمایان به دنبال حسابداری هستند که دقیق و حساس و به عبارت بهتر نکته‌بین باشد.
از این رو اغلب مدیران کسب و کارها در هنگام استخدام حسابدار بسیار حساس و دقیق عمل می‌کنند و قرارداد استخدام حسابدار در واقع یکی از قسمت‌های اصلی استخدام نیروی انسانی برای شرکت ها و سازمان ها محسوب می شود.
از آن جایی که قرارداد حسابداری از موارد و قسمت‌های مهم در استخدام نیروی کار است، لازم است تا این قرارداد به بهترین شکل تنظیم شود.
در قرارداد کار با حسابدار، شخص حسابدار باید تعهد کند که امور حسابداری مانند سازماندهی اسناد، مدارک مالی و غیره را به خوبی انجام داده و در نرم‌افزارهای حسابداری ثبت کند.
چگونه یک قرارداد حسابداری خوب تنظیم کنیم؟
زمانی که یک کارفرما می‌خواهد شخص حسابداری را استخدام کند و یا با یک شرکت حسابداری قرارداد حسابداری منعقد کند، بهتر است با یکی از وکلا یا متخصصین حقوقی مشورت کند تا وی اطلاعات لازم را در اختیار کارفرما قرار داده و او را راهنمایی کند.
در هر قرارداد کاری با توجه به نوع قرارداد و مواردی که در آن درج می‌شود، تبعات حقوقی درنظر گرفته می‌شود. یک قرارداد کار، زمانی کامل است و از اعتبار بالایی برخوردار است که تمامی جنبه‌های حقوقی در آن رعایت شده باشد.
برای آن که بتوان یک قرارداد حسابداری خوب تنظیم کرد باید پیش از هرچیز اعتبار آن شرکت حسابداری را سنجید و یا آن که بررسی کرد شخص حسابدار برای تنظیم قرارداد ممنوعیت نداشته باشد.
برای تنظیم قرارداد بین کارفرما و حسابدار لازم است که هر دو در مورد تمامی بندها و مفاد قرارداد رضایت داشته باشند و با یکدیگر توافق کرده باشند. در قرارداد میان آن‌ها نباید هیچ گونه ابهامی وجود داشته باشد و موضوع مورد معامله به صورت صریح و واضح بیان شود.
در یک قرارداد کامل، تمامی نکات مانند مبلغ و دستمزد حسابدار باید مورد توجه قرار بگیرد و در مورد آن توافق شود. همچنین باید حالت‌های فسخ قرارداد وجه التزام فسخ قرارداد نیز مورد پیش‌بینی قرار بگیرد.
موارد مندرج در قرارداد حسابدار
هر قرارداد کاری که میان کارفرما و کارگر/کارمند تنظیم می‌شود باید تابع قوانین جمهوری اسلامی به خصوص قانون کار باشد. برای تنظیم قرارداد حسابداری باید این موارد را در متن قرارداد درج نمود:
مشخصات طرفین
- کارفرما: در قرارداد کار باید مشخصات کارفرما قید شود. البته ضرورتی ندارد که کارفرما مشخصات خیلی جامعی از خود درج نماید، صرف ذکر نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ثبت، نشانی و شماره تماس کافی است.
- کارگر/کارمند: در قرارداد کار مشخصات کارگر یا کارمند باید به صورت دقیق ذکر شود. در هر قرارداد کاری حتما باید نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کدملی، میزان تحصیلات، میزان مهارت، ادرس و شماره تماس ذکر شود.
تعیین نوع قرارداد
در متن قرارداد کار باید نوع آن مشخص گردد. هر قرارداد کاری یکی از انواع زیر است:
- قرارداد کار دائمی
- قرارداد کار مدت معین
- قرارداد کار معین
- قرارداد آزمایشی
- قرارداد کار آموزشی
قید وظایف و مسئولیت‌های کارگر
در قرارداد کار با حسابدار همانگونه که گفتیم با شرح وظایف و مسئولیت‌های حسابدار به صورت صریح و شفاف و بدون هیچ ابهامی قید شود. در ادامه برخی وظایف پیشنهادی که کارفرما می‌تواند برای حسابدار در نظر بگیرد را بیان می‌کنیم:
- سازماندهی کردن و بایگانی اسناد و مدارک مالی
- تحریر دفاتر قانونی در انتهای سال مالی
- تهیه کردن و ارائه اظهارنامه مالیاتی سال جاری
- تهیه ترازنامه و صورت سود و زیان سال جاری
- تنظیم کردن و ارائه لیست حقوق و دستمزد کارکنان شرکت تا تاریخ مشخص
تعیین محل کار
کارفرما باید در قرارداد کار محل کار حسابدار را به صورت دقیق قید کند.
تاریخ انعقاد قرارداد کار
در قرارداد، لازم است تاریخ انعقاد آن ذکر شود تا مشخص شود آغاز کار چه زمانی بوده است.
تعیین حق السعی و مزایا
کارفرما باید در زمان تنظیم قرارداد کار حقوق و مزایای کارگر را به صورت دقیق کند. حسابدار نیز باید درمورد دستمزد قید شده توافق داشته باشد. همچنین در قرارداد باید پیش‌بینی شود که در صورت افزایش تولید و بهره‌وری، چه میزان پاداشی به کارگر تعلق می‌گیرد.
به علاوه باید توافقات کارگر و کارفرما در خصوص عیدی و سنوات نیز درج شود. کارفرما باید معادل یک ماه کاری به کارگر سنوات و یک ماه کاری نیز عیدی پرداخت کند.
بیمه
کارفرما باید کارگر را بیمه کرده و در قرارداد شماره بیمه، و تاریخی که کارگر تحت پوشش بیمه قرار گرفته را درج نماید.
در ماده 148 قانون کار نیز حکم شده است که کارفرما مکلف است کارگر را نزد سازمان تامین اجتماعی و یا سایر دستگاه‌های بیمه‌گذار بیمه نماید.
شرایط فسخ یا اتمام قرارداد
در قرارداد کار باید شرایطی را که باعث فسخ قرارداد می‌شود یا به موجب آن یکی از طرفین اختیار خاتمه دادن قرارداد را پیدا می‌کند درج شود و همچنین میزان جه التزام فسخ قرارداد نیز مورد پیش بینی قرار بگیرد.
سایر موارد
در قرارداد کار باید مواردی مانند مدت قرارداد کار در صورتی که قرارداد کار از نوع موقتی است درج شود. همچنین میزان ساعاتی که کارگر باید مشغول به کار باشد نیز لازم است درج گردد.
کارفرمایان لازم است توجه داشته باشند که نباید در قرارداد میزان ساعات کاری بیشتر از آن چه که در قانون کار به عنوان حداکثر تعیین شده، تعیین نمایند. اما کمتر از آن را می‌توانند درج کنند.
موضوع قرارداد حسابداری
موضوع هر قرارداد کاری اعم از قرارداد حسابداری، به کار گیری یک شخص از سوی کارفرما و استفاده از مهارت اوست. حسابدار برای کارفرما کار می‌کند و کارفرما نیز در مقابل وظیفه دارد در ازای خدمات وی به او حقوق و مزایا پرداخت کند.
در قرارداد کار چنان که در فوق بیان کردیم، باید تعهدات و مسئولیت‌های هر دو طرف قید شود به صورتی که هیچ ابهامی در مورد آن وجود نداشته باشد.
در ادامه برخی از مسئولیت‌هایی که کارفرما می‌تواند در قرارداد برای حسابدار تعیین کند را بیان کرده‌ایم:
- حسابدار باید امور حسابداری را مطابق با قوانین مالیاتی و استانداردهای حسابداری اجرا کند.
- شخص حسابدار باید سندها و مدارک مالیاتی که به وی تحویل داده می‌شود را سازماندهی کند.
- وی باید برای آن که امور و عملیات حسابداری آسان‌تر و با سرعت بیشتری اجرا شود، آیین‌نامه‌هایی تنظیم کند.
- حسابدار ملزم است کلیه اطلاعات، رویدادها و وقایع مالی را در نرم‌افزار حسابداری وارد کند.
- حسابدار وظیفه دارد طبق آیین‌نامه تنظیمی عمل نماید.
- کسی که به عنوان حسابدار استخدام می‌شود باید دفاتر قانونی را در پایان هر سال با قید دقیق تاریخ، تحریر کند.
- حسابدار ملزم است در پایان هر سال اظهارنامه مالیاتی را تهیه کرده و ارائه دهد.
- حسابدار وظیفه دارد صورت سود و زیان و ترازنامه سال مالی را پس از ارائه اظهارنامه مالیاتی تهیه کند.
- شخص استخدام شده به عنوان حسابدار باید لیست بیمه و مالیات را کنترل کرده و بر اجرای آن‌ها در هر ماه نظارت داشته باشد.
- حسابدار وظیفه دارد به صورت ماهانه لیست حقوق و مزایای کارکنان شرکت و مجموعه را تهیه و تنظیم کند.
- حسابدار لازم است در انجام وظایفی که به او محول شده خلاقیت و نوآوری داشته باشد.
- حسابدار باید با حسن نیست کارها را انجام داده و امانت‌دار خوبی باشد.
مواردی که در فوق بیان کردیم برخی از وظایفی است که کارفرما می‌تواند برای حسابدار در قرارداد حسابداری تعیین کند.
چرا تنظیم قرارداد حسابداری اهمیت دارد؟
زمانی که می‌خواهید فردی را به عنوان حسابدار در مجموعه خود استخدام کنید و یا زمانی که می‌خواهید به عنوان حسابدار در شرکتی مشغول به کار شوید، باید حتما قرارداد حسابداری تنظیم کنید.
تنظیم قرارداد حسابداری از سوی وکلای سایت وکیل کار 24 بسیار توصیه می‌شود و بر اهمیت تنظیم این قرارداد تاکید دارند.
وجود قرارداد کار هم به کارفرما و هم به کارگر کمک می‌کند تا هر یک وظایف خود را شناخته و در محدوده همان عمل کنند همچنین با دانستن وظایف طرف مقابل، از او انتظار داشته باشند.
یک کارفرما زمانی که حسابداری استخدام می‌کند، در قرارداد کار شرایطی را پیش بینی می‌کند که اگر در صورت حساب‌ها اشتباهی پیش آمد و یا در گزارش‌های مالی خظایی وجود داشت، در صورت اثبات تقصیر حسابدار، خسارت وارد شده را جبران کند.
به همین دلیل است که گفته می‌شود تنظیم قرارداد حسابداری اهمیت ویژه‌ای دارد و باعث می‌شود حسابدار به حساسیت کارش آگاه شود.
همچنین تنظیم قرارداد حسابدری باعث می‌شود تا وظایف کارفرما در آن مشخص شود و کارگر یا همان حسابدار بتواند به موجب قرارداد، انجام وظایف را از کارفرما بخواهد.
به عنوان مثال کارفرما باید حسابدار را بیمه کند و حقوق و مزایای او را در موعد مشخص شده بپردازد.
بنابراین وکلای متخصص در حوزه قانون کار به صورت مکرر توصیه می‌کنند که در زمان تنظیم قرارداد کار با حسابدار، مواردی همچون مدت قرارداد، حق الزحمه حسابدار، مزایا و پاداش، تعهدات هر دو طرف و… را تعیین و پیش‌بینی کنید تا به این طریق مانع از ایجاد اختلاف‌های احتمالی شوید.
توصیه وکلا به حسابداران نیز این است که در زمان تنظیم قرارداد کار، حتما به صورت کامل و با حوصله متن قرارداد را مطالعه کرده و نسبت به شرح وظایف خود که در قرارداد مندرج شده، آگاهی پیدا کنند.
این نکات را در زمان تنظیم قرارداد حسابداری رعایت کنید
- پیش از آن که با یک شرکت حسابداری قرارداد حسابداری تنظیم کنید، اعتبار شرکت را سنجیده و درخصوص مقبولیت و عملکرد آن تحقیق کنید.
- مفاد قرارداد را به گونه‌ای تنظیم کنید که کاملا شفاف، آشکار و واضح باشد و هیچ گونه ابهامی در آن وجود نداشته باشد.
- قرارداد حسابداری به هیچ عنوان نباید با زور و اجبار تنظیم شود و هر دو طرف باید نسبت به تمامی موارد آن رضایت داشته باشند.
- حتما در قرارداد حسابدار ارزش اقتصادی و مالی آن را مشخص نمایید.
- شرایط فسخ قرارداد کار و همچنین شیوه اجرای قرارداد را پیش‌بینی کنید.
- بندهایی که در قرارداد کار با حسابدار درج می‌شود باید طبق آخرین اصلاحات قانون و به روز و واقعی باشد.
- به طور حتم در قرارداد کار با حسابدار اختلافات احتمالی را پیش‌بینی کرده و نحوه حل و فصل آن را نیز تعیین نمایید.
- در قرارداد باید مشخص شود که طرفین قرارداد شخص حقیقی هستند یا حقوقی.
- زمان دقیق تنظیم قرارداد کار باید در قرارداد درج شود.
- در قرارداد حسابداری لازم است پیش بینی شود که حسابدار تا چه حد اجازه پیگیری امور را دارد و مسئولیت وی چقدر است.
در پایان این مطلب باید مجددا تاکید کنیم که قرارداد حسابداری را حتما به گونه‌ای واضح و بدون هیچ ابهامی تنظیم نموده و تمامی مسئولیت‌ها، وظایف و اختیارات هر دو طرف قرارداد را مشخص نمایید.
همچنین اختلافات احتمالی را پیش‌بینی کرده و مرجع حل اختلاف را نیز تعیین کنید. با پیش بینی این موارد و تمامی نکاتی که در این مطلب بیان نمودیم، می‌توانید قرارداد حسابداری بی‌عیب و نقصی تنظیم کنید.
چنانچه سوال بیشتری در این مورد یا هر مورد دیگری مرتبط با قانون کار و قرارداد کار داشتید می‌توانید با وکلا و کارشناسان سایت وکیل کار 24 ارتباط برقرار کرده و پاسخ خود را دریافت کنید.
