شکایت کارفرما از کارگر بابت مطالبه وجه کارفرما از کارگر بابت طلب قبل
راهنمای مقاله
اختلافاتی که بین کارگر و کارفرما مطرح میشوند، عمدتا به عدم اجرای وظایف قانونی از سوی طرفین ارتباط دارد تا مطالبه وجه و پرداخت بدهی.
کارگری که در محل کار تخلفاتی را انجام میدهد و یا دستورات کارفرما را به درستی اجرا نمیکند، در نهایت موجب میشود تا کارفرما از وی شکایت کند. بحث طرح دعاوی کارگر و کارفرما علیه یکدیگر موضوعی کاملا بدیهی است که در روابط مختلف کاری شاهد آن هستیم.
واضح است که طرفین قرارداد کار در صورت نقض مقررات قانون کار، یقینا موجبات طرح دعوا را به وجود آورده و در این صورت طرفی که حق و حقوق وی پایمال شده باشد، میتواند اقدامات لازم جهت طرح دعوا را انجام دهد.
طبق قانون کار، کارگر به کسانی گفته میشود که با توجه به انجام امور و دستورات اعمال شده از طرف کارفرما، دستمزد و حقوق دریافت میکنند. کارفرما نیز مسئول پرداخت نمودن حقوق و مزایای کارفرما است.
البته که تنها وظیفه کارفرما، پرداخت حقوق و دستمزد کارگران نیست و مسائل دیگری در قانون در این زمینه مطرح میشوند. رویکرد قانون کار حمایتی است و در واقع عمدتا حمایت از قشر کارگران است.
با توجه به این که کارگران عموما جز اقشار آسیب پذیر به شمار میروند، لازم است که به صورت همه جانبه از آنها حمایت شود. در قانون کار در فصل خدمات رفاهی کارگران، به موضوعاتی اشاره نموده است که شرایط رفاهی کارگر به درستی تامین شود و به نوعی دغدغهای در این زمینه نداشته باشد.
البته که در رویه حال حاضر جامعه ما کارفرمایان توجه خاصی به مقررات درج شده در قانون کار برای تامین امور رفاهی کارگران نمیکنند و وضعیت و شرایط زندگی آنها مورد اغفال نهادهای ذی ربط قرار گرفته است.
با توجه به این مسائل ممکن است که کارگر از کارفرما خود درخواست مقدار پول معینی کند و این موضوع بسته به نظر کارفرما دارد که تقاضای وی را بپذیرد یا توجهی نسبت به آن نداشته باشد. به طور کلی کارفرما وظیفهای در قبال ارائه وام و یا پول به کارگر ندارد اما برخی از کارفرمایان به دلایلی چنین خدماتی را به کارکنان خود میدهند.
در واقع کارفرمایی که از نحوه عملکرد کارگر رضایت دارد، میتواند برای حمایت از وی به صورت سالانه مبلغی را به عنوان وام و یا پاداش در نظر بگیرد.
در هر صورت اگر کارفرما مقدار پول مشخصی را به کارگر داده باشد و کارگر نیز در مقابل بدهی خود را پرداخت ننموده باشد، در این صورت طبق قانون کارفرما این حق را دارد که از کارگر شکایت کند.
برای طرح شکایت از کارگر بابت مطالبه وجه، کارفرما باید مدارکی را جهت اثبات ادعای خود به اداره کار ارائه نماید.
آیا کارفرما وظیفه قانونی در قبال ارائه وجه به کارگر دارد؟
در قانون کار وظایف مختلفی برای کارفرما تعیین شده است که اغلب این وظایف به مسائل مالی ارتباط دارد. مواردی مانند پرداخت حقوق و دستمزد و همچنین پاداش و غیره، جز وظایف قانونی کارفرما به شمار میرود که عمده اختلافات و دعاوی مطرح شده بین آنها به مسائل پرداخت حقوق و دستمزد اشاره دارد.
اگر به پروندههای شکایت حوزه اداره کار توجه شود، میتوان به این موضوع پی برد که زمینه دعاوی کار به حوزه مسائل مالی ارتباط دارد.
حال جدای از بحث حقوق و دستمزد که در قانون کار از آن به عنوان حق السعی یاد میشود، گاهی اوقات کارگر ممکن است که از کارفرمای خود درخواست وجه کند. در واقع به دلایلی این امکان وجود دارد که کارگر بخواهد از کارفرما مقداری پول مطالبه کند.
بحث ارائه وجه به کارگر قانونا جز وظایف کارفرما نیست و کارفرما به راحتی میتواند درخواست کارگر را نپذیرد. این مسئله به نظر کارفرما بستگی دارد که خواسته کارگر را تایید نموده و به او مقداری پول به عنوان قرض بدهد.
باید در این همینجا به این نکته توجه داشت که وجه معین داده شده به کارگر، نوعی قرض محسوب میشود و کارگر باید آن را در اسرع وقت به کارفرما برگردارند.
در واقع کارگر در این شرایط به کارفرما بدهکار است که عدم پرداخت آن میتواند مشکلاتی را در این زمینه به وجود آورد. نپرداختن طلب به کارفرما در نهایت منجر به این مسئله خواهد شد که کارفرما از طریق مراجع ذی صلاح اقدام به طرح دعوا نماید.
برقراری رابطه طلبکاری و بدهکاری بین کارگر و کارفرما
در صورتی که کارگر از کارفرما بخواهد که مقداری پول به او قرض بدهد و با پذیرش آن از طرف کارفرما، نوعی رابطه بدهکاری و طلبکاری بین آنها برقرار میشود. کارگر در نقش بدهکار و کارفرما نیز به عنوان طلبکار میتواند برای وصول طلب خود به کارگر رجوع کند.
گفتنی است از زمانی که کارفرما به کارگر پولی را میدهد، رابطه طلبکاری و بدهکاری میان آنها برقرار شده و پرداخت بدهی برای کارگر به نوعی وظیفه قانونی به شمار میرود.
لازم به ذکر است که گاهی اوقات کارفرما به جهت رضایت از عملکرد که کارگر، مبلغی را به عنوان پاداش برای وی در نظر میگیرد که این موضوع خارج از مسئله رابطه بدهکاری و طلبکاری است. در واقع کارگر مبلغ مزبور را از کارفرما قرض ننموده است و کارفرما به منظور پادش مبلغ را به کارگر داده است.
این که کارگر، وجهی را از کارفرما قرض نماید امری کاملا بدیهی است و در بسیاری از مواقع این موضوع اتفاق میافتد که کارفرما پولی را به کارکنان خود قرض میدهد.
جاری شدن رابطه طلبکاری و بدهکاری، منوط به این است که کارفرما، پول را به عنوان قرض به کارگر بدهد و با هدف دیگری این عمل را انجام ندهد.
برخی افراد اینگونه تصور میکنند که بدهکاران مجرم بوده و در این صورت باید علیه آنها طرح دعوا کیفری نمود. لازم به ذکر است که در مورد رابطه طلبکاری و بدهکاری، از همان زمان دریافت وجه توسط کارگر، وی به عنوان مدیون شناخته شده و کارکر نیز دائن یا همان طلبکار است.
کارفرمایی که به کارگر مبلغی را قرض میدهد، بهتر است که برای جلوگیری از عواقب آن، رسیدی را دریافت کند تا اگر کارگر دریافت پول از کارفرما را انکار نماید، کارفرما بتواند به راحتی از طریق همین رسید ادعای خود را اثبات کند.
روشهای رایج مطالبه وجه از کارگر
در بخشهای قبل به بررسی رابطه طلبکاری و بدهکاری پرداختیم و حال در این بخش قصد داریم که روشهای رایج مطالبه وجه در روابط بین کارگر و کارفرما را مورد بررسی قرار دهیم.
در مورد راههایی که میتوان از طریق آن اقدام به مطالبه طلب نمود، تفاوت چندانی بین روابط کارگرگزی و کارفرمایی نمیکند. به بیان دیگر، کارفرما اگر میخواهد که طلب خود را از کارگر وصول کند، باید همان روشهای قانونی که برای مطالبه وجه به کار گرفته میشود را از سر گیرد.
زمانی که بحث مطالبه طلب مطرح میشود، گاهی اوقات مشاهده میشود که طلبکاران از راههای غیر قانونی استفاده میکنند تا به طلب خود برسند.
راههایی مانند کمک گرفتن از افراد زور گیر برای طلب، نوعی روش غیر قانونی برای آن که طلبکاران بتوانند طلب خود را وصول کنند. اما به طور کلی این راهکارها در شان روابط کارگری و کارفرمایی نیست و کارفرما اگر به دنبال این است که از راه قانونی برای مطالبه طلب اقدام نماید، باید از راه مزبور تحت هیچ عنوان استفاده نکند.
لازم به ذکر است که قبل از آن که کارفرما برای مطالبه وجه اقدام به شکایت نماید، میتواند این موضوع را مستقیما با کارگر در میان گذاشته و به نوعی مشکل به وجود آمده را به صورت مسالمت آمیز حل و فصل نماید.
در اغلب اوقات کارفرما با توجه به بهرهمندی از روشهای مسالمت آمیز توانسته است که طلب خود را از کارگر دریافت کند و دیگر نیازی به ثبت شکایت نمیباشد.
در مجموع اگر بخواهیم روشهای رایج مطالبه وجه کارفرما از کارگر را مورد بررسی قرار دهیم، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- رسید مربوطه به پرداخت وجه
- اقرار بدهکار
- شهادت شهود
- سوگند
اگر روش سازش برای مطالبه طلب، کارساز نباشد، در این صورت کارفرما برای آن که طلب خود را وصول نماید، مجبور است که از راه قانونی اقدام کند.
روش نخست مطالبه وجه که کارفرما میتواند از آن استفاده کند، استناد به رسید پرداخت شده است. همچنین علاوه بر روش رسید پرداخت میتوان به به ادله اثبات دعوا نیز استناد نمود.
با توجه به اهمیت موضوع مطالبه وجه در ادامه به بررسی هر کدام از این موضوعات میپردازیم.
شکایت از کارگر بابت مطالبه وجه از طریق رسید پرداخت
یکی از راه قانونی برای مطالبه وجه، استناد به رسید وجه پرداختی است. کارفرما که مقدار مشخصی پول به کارگر داده است، باید به این موضوع توجه داشته باشد که باید در زمان پرداخت حتما رسید دریافت کند. در برگه رسید باید به مواردی مانند میزان وجه پرداخت شده، زمان پرداخت، امضاء طرفین و مواردی از این قبیل اشاره شود.
رسید پرداخت وجه، مدرک معتبر و قانونی برای اثبات طرح دعوا مطالبه وجه به شمار میرود و از این حیث کارفرما میتواند زمانی که بخواهد از کارگر شکایت کند، به این موضوع اشاره نماید.
گفتنی است که برخی از کارفرمایان به کارگران خود اعتماد نموده و در قبال وجه پرداختی، رسیدی از آنها دریافت نمیکنند. همین موضوع باعث میشود تا برخی از کارگران از اقدام کارفرما سوء استفاده نموده و دریافت پول از کارفرما را انکار کنند.
زمانی کارفرما بایت مطالبه وجه طلب قبلی اقدام به شکایت از کارگر میکند که وی قصدی برای بازگرداندن طلب نداشته و از این رو کارفرما باید روش قانونی را برای مطالبه طلب که یکی از آنها رسید پرداخت وجه است، استناد نماید. در صورتی که رسید پرداخت وجه وجود داشته باشد، تکلیف مطالبه وجه از طرف کارفرما وجود دارد و شاکی میتواند رسید را به عنوان مدرک قانونی معتبر ضمیمه شکایت نماید.
حال زمانی بحث مطالبه وجه اهمیت پیدا میکند که رسید پرداخت وجه بنا به دلایلی وجود نداشته باشد، در این صورت کارفرما برای شکایت از کارگر باید از راههای دیگری استفاده نماید.
اگر کارفرما مدرک قانونی مانند رسید پرداخت نشده باشد، کار وی برای اثبات ادعای خود مبنی برای پرداخت نمودن وجه به کارگر دشوار میشود اما این موضوع بدین معنا نیست که کارفرما دیگر امکان طرح دعوا علیه کارگر را نخواهد داشت.
در صورت عدم وجود مدرک قانونی کارفرما برای مطالبه وجه چگونه میتواند شکایت کند؟
بحث نحوه اثبات ادعا در طرح دعاوی مطالبه وجه بسیار مهم است. با توجه به این که بار اثبات ادعا در دعاوی حقوقی بر عهده مدعی است و در این زمینه نیز مدعی همان کارفرما است، باید بتواند ادعای خود را برای اداره کار ثابت کند.
همانطور که گفته شد، یکی از راههایی که کارفرما میتواند بابت مطالبه وجه از کارگر شکایت کند، از طریق رسید وجه پرداختی است.
رسید وجه پرداختی نیز مدرک معتبر و قانونی برای طرح دعاوی مطالبه وجه به شمار میرود اما گاهی اوقات ممکن است که رسید مربوطه مفقود شود و یا این که در زمان ارائه وجه، کارفرما اقدام به تهیه رسید ننموده است.
گفتنی است که کارفرما صرفا نباید به صرف این که برای کارگر وجه را به صورت عملیاتی بانکی واریز نموده و فیش بانکی استناد کند.
در صورت عدم وجود مدرک قانونی، کارفرما باید به ادله اثبات دعوا استناد کند. ادله اثبات دعوا برای ثابت نمودن ادعای مطرح شده از طرف مدعی کارایی دارد و در مورد شکایت طرح شده از طرف کارفرما نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از موارد ادله اثبات دعوا شهادت شهود است. اگر افرادی در محل کارگاه شاهد این بودهاند که کارفرما وجهی را به کارگر داده است، در این صورت کارفرما میتواند در این زمینه استشهادیه یا گواهی کتبی شهادت را تنظیم نموده و آن را در اختیار اداره کار قرار دهد.
اقرار کارگر نیز از دیگر راههایی است که برای شکایت بایت مطالبه وجه کارایی دارد. در واقع گاهی اوقات ممکن است که خود کارگر نسبت به این موضوع اقرار کند که مبلغ وجه میعنی را از کارگر دریافت کرده است که این موضوع خود مدرک معتبری برای اثبات ادعا محسوب میشود.
مرجع صالح به رسیدگی شکایت کارفرما از کارگر بابت مطالبه وجه طلب قبلی
رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما طبق قانون کار بر عهده مراجع اداره کار است. در واقع هیات تشخیص و هیات حل اختلاف قانونا میتوانند رسیدگی به شکایات کارگر و کارفرما را در دستور کار خود قرار دهند.
شکایت کارفرما از کارگر بابت مطالبه وجه طلب قبلی از این قاعده مستثنی نیست و اداره کار به صورت تخصصی اینگونه شکایات را در دستور کار خود قرار میدهد.
شکایت مربوطه ابتدا در هیات تشخیص رسیدگی شده و این هیات بعد از بررسی پرونده و با برگزاری جلسات متعدد بین طرفین و نمایندگان قانونی آنها در نهایت رای مقتضی را صادر میکنند.
رای هیات تشخیص، قابل اعتراض در هیات حل اختلاف است که طرفین از زمان صدور رای به مدت 15 روز فرصت دارند که اعتراض خود را در این زمینه اعلام کنند.
دریافت مشاوره حقوقی تخصصی مرتبط با دعاوی کارگر و کارفرما
یکی از روابط مهم کاری که در قانون کار به صورت تخصصی به آن پرداخته شده است، روابط بین کارگر و کارفرما میباشد. نحوه طرح دعاوی کار و رسیدگی به آنها در اداره کار فرآیند خاص خود را دارد و از این رو برای ثبت شکایت در این زمینه لازم است که اطلاعات حقوقی کافی نیز داشته باشید.
جهت دریافت مشاوره حقوقی تخصصی در رابطه با دعاوی کارگر و کارفرما، استفاده از خدمات سامانه وکیل کار به شمار پیشنهاد میشود. مشاوره حقوقی در این زمینه توسط وکلا متخصص در دعاوی کار ارائه میشود و از این رو میتوانید از مشاوره دعاوی کار با شرایط مناسب استفاده نمایید.